Jak działa giełda? Jak inwestować na GPW?

O giełdzie słyszał chyba każdy. Codzienne wiadomości informują nas o spadkach oraz wzrostach wartości akcji na wykresach giełdowych, jak i spekulują na temat cen, mając na względzie informacje finansowe oraz gospodarcze. Zatem czym jest i jak działa giełda? Jak dokładnie przebiegają transakcje na GPW?

Czym jest giełda?

Odpowiadając na pytanie: giełda co to jest? – można ją określić mianem wirtualnego rynku, na którym pomiędzy kupującymi a sprzedającymi odbywa się wymiana usług oraz produktów. Są to przede wszystkim papiery wartościowe, jak obligacje oraz akcje, niemniej jednak handluje się także inwestycyjnymi certyfikatami czy też pochodnymi instrumentami (przykładowo są to SWAP-y czy kontrakty terminowe). Jest to również swego rodzaju agencja informacyjna, która dostarcza nam dane związane chociażby z koniunkturą na rynku kapitałowym, jak i z jej wszystkimi segmentami. Na szczęście, obecny rozwój technologii sprawia, iż produktami finansowymi można handlować w dowolnym miejscu na świecie pod warunkiem, iż ma się dostęp do sieci, rachunku maklerskiego i przede wszystkim danej kwoty pieniędzy.

Jak działa giełda?

Dawniej na giełdach handlowało się przede wszystkim towarami, jednakże obecnie przedmiotem obrotu giełdowego są zwykle papiery wartościowe oraz instrumenty finansowe. Zatem mając na myśli giełdę, najczęściej mówimy o giełdzie papierów wartościowych. 

Z tego też powodu typowanie na giełdzie, jak i zawieranie na niej transakcji, można przeprowadzać zdalnie, przykładowo przy pomocy telefonu czy internetu. Znaczy to tyle, iż możemy inwestować na giełdzie (zlecać sprzedaż albo zakup wybranych instrumentów), siedząc sobie wygodnie w domu, bez konieczności udawania się np. do gmachu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. 

Giełda Papierów Wartościowych – akcje

Większość z nas uważa, iż giełda jest wirtualną przestrzenią. Istnieje oczywiście Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie. Niemniej jednak jako inwestorzy możemy ją tylko pozwiedzać, a przy okazji ujrzeć słynną figurę byka czy dzwon. Warszawska GPW jest największym i najbardziej rozpoznawalnym rynkiem w naszym kraju, na którym notowane są akcje bardzo wpływowych spółek. Jednakże, w odróżnieniu od innych typów giełd nie zajmuje się ona realizacją transakcji usług i produktów na drodze materialnej. Handel oparty jest na niematerialnym obrocie, a zatem pod postacią zapisów elektronicznych w systemie Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. 

Pierwszą spośród firm, która podjęła decyzję o emitowaniu akcji (inaczej mówiąc udziałów), była Holenderska Kompania Wschodnioindyjska. Doszło do tego w roku 1602, zaś same  papiery wartościowe stanowiły uprawnienie do 18% zysku koncernu przypadającego na jedną sztukę. Razem z rozwojem podmiotu udziałowcy zyskali możliwość uzyskania większych kwot z tytułu posiadanych przez siebie akcji. Giełda akcji w Amsterdamie była coraz bardziej oblegana przez nowych inwestorów, zwiększała się także cena udziałów. Od tamtej chwili idea udziałów, nie uległa w ogóle zmianie.

Akcje stanowią kapitał przedsiębiorstwa podzielony na równe części, które mogą nabywać osoby fizyczne, jak i inne firmy. Od ilości posiadanych udziałów zależny jest rozmiar wpływów na działanie przedsiębiorstwa przez wybrany podmiot. W chwili, kiedy ktoś ma w posiadaniu 50% akcji, staje się automatycznie większościowym akcjonariuszem i ma rzeczywistą kontrolę nad spółką. Dlatego też ma np. prawo do wybierania jej zarządu.

Jak wygląda inwestowanie na giełdzie?

Rozpoczęcie inwestowania na giełdzie powinno się poprzedzić zdobyciem najważniejszej wiedzy odnośnie do rynku, jak i sposobów jego działania. Pierwszym krokiem musi być założenie rachunku w domu maklerskim, co pozwoli na przeprowadzanie transakcji. Warto przemyśleć wybranie właściwego podmiotu, poddać analizie opłaty oraz koszty, jak i upewnić się, czy dany dom maklerski ma licencję. Informacje związane z biurem maklerskim, możemy sprawdzić na witrynie internetowej Komisji Nadzoru Finansowego. Granie na giełdzie możemy prowadzić samodzielnie, niemniej jest to wybór dla osób, które mają wiedzę z tegoż zakresu. 

W jaki sposób przebiega transakcja na giełdzie?

Jeżeli zamierzamy rozpocząć kupowanie akcji na giełdzie, musimy otworzyć rachunek inwestycyjny w domu maklerskim, który licencjonowany jest przez Komisję Nadzoru Finansowego. Kolejną opcją jest konto maklerskie online. Jak to wygląda w rzeczywistości?

  • w punkcie obsługi klienta należy zawrzeć umowę związaną z prowadzeniem rachunku inwestycyjnego. Możemy również złożyć wniosek przez internet. Dokumenty dostarczy nam wówczas kurier albo można je podpisać w całości drogą internetową; online można otworzyć np. konto maklerskie mBanku,
  • po przejściu części formalnej konieczne jest dokonanie wpłaty na rachunek kwoty, którą chce się zainwestować,
  • dokonujemy wyboru produktu inwestycyjnego, na przykład akcji. Ich kupno realizowane jest przy pomocy złożenia odpowiedniego zlecenia online, które trafia następnie do Domu Maklerskiego, zaś później na GPW,
  • wszelkie zlecenia dotyczące akcji wybranej spółki, znajdziemy w tym samym arkuszu. A zatem oferty kupna umieszczone są po jednej stronie, zaś oferty sprzedaży po drugiej.